Sintmaheerdt, Tolbert

De locatie Sintmaheerdt in Tolbert, met beschermd wonen, werken en zorg voor mensen met een verstandelijke handicap, is in opdracht van Stichting De Zijlen herontwikkeld. SACON heeft samen met Van Wijnen Noord via een selectie in 2011 de opdracht gekregen voor het uitwerken van het stedenbouwkundig plan, het ontwerpen van de zorgwoningen en de woonomgeving. De ontwikkeling is in tien jaar tijd in fases gerealiseerd. In 2022 is als sluitstuk van de herstructurering het MFC opgeleverd. Uitgangspunt voor het ontwerp is de visie zorg van de Zijlen, waarvan een belangrijke onderdeel is dat hun cliënten onderdeel zijn van de samenleving. Voor de bewoners is een zo gewoon mogelijke, veilige en uitnodigende woon- en werkomgeving ontworpen die zelfredzaamheid bevordert en ontmoeting met elkaar faciliteert. De zorgwoningen zijn verspreid over de locatie gepositioneerd en elk van een woonbuurtje.

Bij start van het ontwerpproces is het stedenbouwkundig plan onderverdeeld in drie deelgebieden waarvoor door ons beeldkwaliteitsplannen zijn opgesteld. Deze borgen een herkenbare samenhang in architectuur van de zorg- en marktwoningen binnen de onderscheiden deelgebieden. Vervolgens is stapsgewijs de uitwerking en verfijning van de verschillende (deel)plannen met betrekking tot stedenbouw, architectuur en woonomgeving gemaakt. Stichting De Zijlen hecht aan individuele ontplooiing en zelfstandigheid van haar bewoners. Kernbegrippen als privacy, keuzevrijheid, participatie en relatievorming staan centraal. De woningen en de woonomgeving zijn zodanig ingericht dat de cliënten zich er prettig voelen: huiselijk, veilig en vertrouwd.

Elke locatie eigen karakter
Het woon-zorgprogramma kent groepsgerichte vormen van wonen in studio’s of appartementen. Elke groep bestaat uit zes personen die een gezamenlijke woonkamer delen. Er zijn zorgwoningen op vijf plekken gerealiseerd, opgebouwd uit min of meer de zelfde zorgeenheden. Daarbij heeft elke locatie een eigen architectonische uitwerking gekregen in aansluiting op de specifieke omgevingskenmerken: ligging in het groen, aan de rand van het park of midden in een woonbuurt, in de luwte of aan plekken waar veel reuring zal zijn. Dit ondersteunt een belangrijk uitgangspunt van Stichting De Zijlen dat voor variërende woonwensen en bewoners een goede plek in het plan gevonden moet kunnen worden.

Dobbetuin
In de eerste fase zijn studio’s en appartementen voor 24 bewoners ondergebracht in twee gebouwen. De gebouwen zijn gemetseld met oranjerode bakstenen. De puntdaken boven de gemeenschappelijke ruimten en de woonkamers sluiten aan op de bebouwing in de woonwijk.

In de tweede fase is een woonzorggebouw gemaakt van twee bouwlagen waarin ook dagbesteding wordt geboden. Hier wonen eveneens 24 cliënten, verdeeld over vier woongroepen. De koppen van het gebouw zijn 2 laags met kap, passend in het stramien en silhouet van de straat waaraan het cluster ligt.

Tolbertervaart 
De derde fase omvat 24 grondgebonden zorgwoningen aan de rand van de Tolbertervaart-buurt. Door de entrees van de woningen aan de woonstraat te situeren worden ze opgenomen in de buurt, terwijl de (binnen)tuinen zijn georiënteerd op het omringend groen en water. De zorgwoningen zijn gebouwd met paarse baksteen, een kleurpalet dat aansluit op die van de woningen in de buurt. De zorgwoningen zijn ondergebracht in vier woongroepen die geaccentueerd worden door de wisselende kapvormen.

Parkzone
Tenslotte zijn aan de rand van het park vier woongroepen ondergebracht in twee geschakelde gebouwdelen die hun entree aan de parkzijde hebben. Vanwege de ligging aan het park sluiten deze woningen, met de houten gevels en witte accenten, in hun kleur en materiaalgebruik aan op het BKP van de parkzone. Elke woongroep heeft op de verdieping een accent in de vorm van een lessenaarskap, zodat ze binnen het totaalplan individueel herkenbaar zijn.

Bekijk ook hier het MFC in het gebied.